početna stranica

biografija

izložbe

o dosadašnjem radu

svjetske izložbe

Mlikarica, drvarica, vodarica, žena pere na kablu, „Viktorijanka“
Margareta je u svojoj velikoj tematskoj cjelini „Kako su živjeli i odjevali se naši stari početkon dvajsetoga vika“prikazala mukotrpan život ljudi svog grobničkog zavičaja. Tu je prikazala mlikaricu –ženu simbol, koja je na leđima nosila mlijeko u grad i pješačila 40-tak km da bi prehranila obitelj. Zatim, ženu koja je na leđima iz šume nosila drva za ogrijev, ženu koja je robu prala na kablu na dasci.
Međutim za blagdane žene su bile lijepo odjevene po europskoj modi i po uzoru na viktorijanski stila.

Lattaia, donna che porta le legna, acquaiola, donna lava allo secchio „la Vittoriana“.

Nel suo tema „Come vivevano e si vestivano i nostri antenati all'inizio del XX secolo“ Margareta ha mostrato la vita tribolata del sou paese nativo Grobnik. Ha mostrato la lattaia –donna simbolo, la quale portava il latte sulle spalle nella cittá e endava per cca 40 chilometri a piedi per sostentare la suo famiglia. Poi, la donna che sulle spalle portava le legna per il riscaldamento dal bosco, la donna che lavava i vestiti nello secchio sulla tavola. Peró, ai giorni festivi le donne erano vestite bene, secondo la moda europea e con il stile vittoriano come modello.

A milkmaid, a woman gathering firewood,a woman fetching water, a woman washing clothes in a tub
„a victorian maid“
Magraret, ih her theme entity“How did our ancestors live and dress in the beginning of the twentieth century“ has shown the drudgery of the people living in her native – Grobnik. She has displayed the milkmaid a symbol for a woman who on herback carried milk to the city and walked over 40 kilometers to provide for her family. Next, a woman who on her back carried firewood and a woman who washed clothes in a tub using a scrubbing board.
However, on holidays, the women were well dressed according the the european fashion and in tehe victorian stiyle.
 

Milchfrau, Holzirägerin, wasserträgerin cine Frau die im Wassereimer ihre Wäsche wäscht „Viktorianerin“
Margareta zeigte in ihrer thematischer Einheit „Wie unsere Leuteam Anfang des zwanzigsten Jahrhundert gelebt haben und wie sie angezogen waren“ das mühsame Lebenihrer Heimet Grobnik. Hier zeigte sie das Symbol – die Familie zu ernähren, ca 40 km laufen muBte. Sie zeigte auch die Frau,die aus dem Wald das Brennholz getragen und auf dem Brett und im Eimer ihrre Wäasche gewaschen hat.
Aber an Feiertagen, war sic sehr schön angezogen, nach der europäischen Mode im viktorianiscehn Stil.
 

        

„Dondolaši su bili ljudi koje su vlastelini iznajmljivali za čuvanje stoke, a oni su zvonjavom plašili zvjeri koje su se spuštale iz okolnih šuma. Pokriveni životinjskim obilježjima na glavama, u rukama sjekire, vile a o pojasu vezana zvona. Stari dondolaši znali su puno puta pored živine potjerati ono zlo koje je prijetilo u stara vremena Mlečani, Tatari, Turci,… i tako su sačuvali našu slobodu i hrvatsko ime.
Danas dondolaši u vrijeme karnevala odlaze na različite zabave i gostovanja prikazujući dio grobničke tradicije…“

„Dondolaši were the people who land-owners could hire to guard live-stock, and those which through the ringing of their bells would scare away any beasts which had come out of the surrounding forests. Adorned with animal markings upon their heads, in their hands axes or pitch-forks, and with bells fastened to their belts, the old Dondolaši had to know many more skills besides simply chasing away beasts from poultry, but also to protect against the evils which threatened us in the olden times such as thieves, Venetians and Turks... and so the upheld our freedom and the Croatian name.
Today, the Dondolaši come out at carneval time and with varieties of fun and entertainment show us a part of Grobnik tradition...“

"Dondolaš-en waren Menschen die vom Landadel beauftragt waren Vieh zu hüten.Sie haben mit dem Geläute die Raubtiere aus den umgebenden Wäldern gescheucht. Dondolaš-en trugen Kopfbedeckung mit tierischen Merkmalen, hielten Axt und Heugabel in den Händen und hatten Glocken um die Taille gebunden. Auf diese Art haben die alten Dondolaš-en auβer Raubtiere auch die andere Übeltäter damaliger Zeit vertrieben-Venezier, Tataren, Türken...und somit haben sie unsere Freiheit und unseren kroatischen Namen bewahrt.
Heute gehen Dondolaš-en in der Karnevalzeit zu verschiedenen Festlichkeiten und Veranstaltungen um ein Teil der Grobnik-Tradition darzustellen..."
 

Lendu o Zrinjskom navodi Radmila Matejčić:

„Naziv „mori“ „morčići“ potiče od riječi maurus, Arapin, u dijalektnoj formi venetskog govora „Moro“. Vrlo je zanimljiva legenda koja objašnjava kako je u Rijeci došlo do običaja nošenja te vrste nakita. Prema toj legendi, koja je osobito rasprostranjena u Grobinštini, Turci su se utaborili na Grobničkom polju i prijetila je opasnost da napadnu susjednu Rijeku. Zrinjski je s Gradine kod Jelenja odapeo strelicu koja je pogodila turskog pašu u sljepoočnicu i Turci su se dali u bijeg. Za sve vrijeme te opsade Riječani su podizali oči k Nebu i molili da kamenje s neba pobije Turke. I zaista, pri bijegu Turaka počelo je s neba padati kamenje, koje ih je zatrpalo. Jedino su po polju ostali njihovi turbani. Kao uspomenu na taj događaj Riječani su svojim ženama stavili naušnice s glavom pokrivenom turbanom.“
………..

„Morčić je nastao mješavinom kultura Europe i dalekih mističnih krajeva orijenta. Orijentalni modni ukus 17. i 18. st. načinio je spoj negroidnih tipova i istočnjačke mode iskazane u neobičnim turbanima, perju, dragom kamenju, zlatu, srebru i bogatstvu orijentalnog tekstila. Ti prikazi nisu izmišljeni nego su posljedica aktivne trgovine, time i kulturnih utjecaja i stalne migracije ljudi. Motiv crnca miješa se i s Turcima kao posljedica turskih napada pa Turci i crnci bivaju izmješani da bi se dobio raskošni „moro“. Legendi o postanku morčića ima više a njihov razvitak pretpostavlja se još iz umjetnosti antičke Grčke ili umjetnosti egipatske civilizacije.
Margareta Krstić je osmislila i napravila 20 skulptura Morčića za izložbu Jaslice svijeta u Rijeci, u organizciji Betlehemskog muzeja iz Betlehema, što su prve skulpture u keramici na ovim područjima uz skulpture riječkih patricija.“
 

La legenda di Zrinyi é risportata da Radmila Matejčić

La parola "mori", "moretti" "morčići" deriva dalla parola maurus, arabo, nella forma della parlata  venta "moro". Interessantissima la leggenda che ci spiega come venne l´usanza a Fiume di portare questo tipo di gioiello. Secondo questa leggenda, molto diffusa nel Grobniciano, i turchi si accamparono sul campo di Grobnico e la minaccia dell'attacco su Fiume fu imminente. Zrinyi, peró, dalla fortezza di Jelenje lanció una freccia che colpí la tempia del pasciá turco e i turchi si diedero in fuga. Durante l'assedio i fiumani si rivolsero al cielo con la preghiera che i sassi dal cielo uccidano i turchi. E, infatti, durante la fuga dei turchi cominciarono a piovere dal cielo i sassi che li seppellirono.

Sul campo rimasero solo i loro turbanti. In ricordo a questo avvenimento i fiumani misero alle mogli gli orecchini con teste coperte da turbanti.

Legend of Zrinska told by Radmila Matejčić